Acht na hOidhreachta Stairiúla agus Seandálaíochta agus Forálacha Ilghnéitheacha, 2023
Rith dhá Theach an Oireachtais Acht na hOidhreachta Stairiúla agus Seandálaíochta agus Forálacha Ilghnéitheacha (an tAcht) agus shínigh an tUachtarán é ar an 13 Deireadh Fómhair 2023.
Nuair a bheidh tús iomlán curtha leis, forálfar leis an Acht cosaint neartaithe le haghaidh oidhreacht stairiúil agus seandálaíochta, agus le haghaidh déantán atá inspéise agus tábhachtach ó thaobh an chultúir de in Éirinn. Leis an Acht, aisghairfear Achtanna na Séadchomharthaí Náisiúnta 1930-2014 atá ann cheana féin agus cuirfear ina n-ionad é, agus leis sin tabharfar isteach na bearta seo a leanas:
- tabharfar cosaint láithreach do láithreáin seandálaíochta nua-aimsithe, rud a léireoidh an córas reatha le haghaidh réada seandálaíochta agus raiceanna stairiúla a chuirtear faoi chosaint go huathoibríoch gan gá le hainmniú foirmiúil nó le clárúchán;
- tiocfaidh scéim tuairiscithe reachtúil le haghaidh séadchomharthaí ar thángthas orthu i bhfeidhm;
- bunófar ‘Clár Séadchomharthaí’ nua, rud a chuirfear in ionad roinnt córais ainmnithe agus clárúcháin atá ag cur isteach ar a chéile agus atá i bhfeidhm faoi láthair;
- faoi réir eisceachtaí áirithe, déanfar maoin an Stáit go huathoibríoch de réada seandálaíochta nach bhfuil aon úinéir atá ar eolas acu;
- • tabharfar isteach córas ceadúnaithe comhtháite nua, lena mbeidh an t-iarratasóir in ann iarratas amháin ar cheadúnas a chur isteach chun raon gníomhaireachtaí a údarú;
- bunófar próiseas achomharc reachtúil chun athbhreithniú a dhéanamh ar chinntí ceadúnaithe;
- úsáidfear nós imeachta forfheidhmithe sibhialta nua mar mhalairt ar imeachtaí coiriúla nó chun iad a fhorlíonadh.
Feidhmiú an Achta
Cé go bhfuil an tAcht ina dhlí anois, tá gá le roinnt bearta dlíthiúla agus riaracháin chun an reachtaíocht a dhéanamh infhorghníomhaithe. Tiocfaidh an tAcht i bhfeidhm, mar sin de, ar bhonn céimnithe.
Tá faisnéis ar na hailt den Acht ar cuireadh tús leo go dtí seo, agus atá i bhfeidhm go hiomlán, le fáil anseo.
Leanfar de bheith ag cur nuashonruithe ar stádas na reachtaíochta ar fáil ar an suíomh gréasáin seo, de réir mar a thiocfaidh ailt bhreise den Acht i bhfeidhm.
Faigh Tuilleadh Eolais
- Acht na hOidhreachta Stairiúla agus Seandálaíochta agus Forálacha Ilghnéitheacha, 2023
- An tOrdú faoi Acht na hOidhreachta Stairiúla agus Seandálaíochta agus Forálacha Ilghnéitheacha, 2023 (Tosach Feidhme) 2024 (I.R. Uimh. 252 de 2024)
- Nóta Míniúcháin I.R. Uimh. 252
- Na Rialacháin maidir le hOidhreacht Stairiúil agus Seandálaíochta (Fógra faoi Sheilbh Taifead) 2024 (I.R. Uimh. 492 de 2024)
- Nóta Míniúcháin I.R. Uimh. 492